Blokada kontynentalna – embargo handlowe na usługach wojny

Walcząc z Wielką Brytanią, Napoleon Bonaparte zdecydował się nie tylko na działania czysto zbrojne, ale także na nieczyste zagrywki gospodarcze. Skoro nie dało się pokonać Wielkiej Brytanii w klasycznych działaniach wojennych (przegrana floty francusko-hiszpańskiej pod Trafalgarem uniemożliwiła inwazję francuskich wojsk lądowych na Wielką Brytanię), trzeba było zadziałać nieco inaczej.

Napoleon Bonaparte wymusił więc na swoich sojusznikach i innych krajach kontynentalnej Europy wprowadzenie w 1806 roku tak zwanej blokady kontynentalnej, czyli embarga handlowego wobec Wielkiej Brytanii. Miała ona na celu wyniszczenie gospodarki Wielkiej Brytanii poprzez odmówienie brytyjskim okrętom prawa do wpływania do portów państw biorących udział w blokadzie kontynentalnej, a także poprzez odmówienie handlu z Wielką Brytanią, co skutecznie ograniczyło dostawy surowców i produktów do tego kraju.

Jednakże, blokada kontynentalna nie okazała się tak skuteczna, jak Bonaparte chciał. Każdy miecz ma dwa ostrza, nawet ten gospodarczy, czego cesarz Francuzów chyba nie przewidział. W rezultacie blokady kontynentalnej, ucierpiały także gospodarki wielu krajów Europy. W przypadku Rosji, Wielka Brytania była głównym odbiorcą zboża. Francja korzystała w dużym stopniu z wełny sprzedawanej przez Wielką Brytanię.

W związku z tym, wiele krajów Europy kontynentalnej, pomimo wyrażenia formalnej zgody na uczestnictwo w niej, nie zawsze przestrzegała jej postanowień. Co więcej, nie wszystkie kraje europejskie przyłączyły się do blokady, co uniemożliwiło pełne odcięcie Wielkiej Brytanii od dostaw surowców i produktów.

W rezultacie, blokada kontynentalna została formalnie zniesiona przez Napoleona Bonaparte w 1812 roku, gdyż nie przyniosła pożądanych skutków. Wielka Brytania, wbrew oczekiwaniom Francji, nie ugięła się i nie była skora do żadnych ustępstw na rzecz Francji, pomimo dotkliwych efektów blokady kontynentalnej.